Staw kolanowy to staw zawiasowy zmodyfikowany – scalają się w nim kłykcie kości udowej, piszczeli oraz powierzchnia stawowa rzepki. Powierzchnie stawowe pogłębiają łąkotki. Całość jest wzmacnia przez torebkę stawową i liczne więzadła (wewnątrzstawowe, zewnątrzstawowe). Wiodącym powodem endoprorezoplastyki (wymiany) stawu kolanowego są zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe – objawiające się bólem ograniczającym codzienną aktywność.

Endoproteza stawu kolanowego jest implantem, który umieszcza się w miejscu chorego stawu. Implant zbudowany jest z części metalowej przymocowywanej do kości udowej i części metalowej oraz polietylenowej mocowanej do piszczeli 

Codzienne funkcjonowanie osób ze wszczepioną endoprotezą stawu kolanowego, wymaga przestrzegania pewnych zaleceń.

Wczesny okres pooperacyjny:

– unikanie długotrwałego stania

– nie dźwiganie siatek z zakupami (8 – 12 tygodni od zabiegu)

– zrezygnowanie z wykonywania ciężkich prac domowych (pierwsze 8 – 12 tygodni po operacji)

Ważne! Ciężkie rzeczy można nosić dopiero po zezwoleniu lekarza prowadzącego, bądź fizjoterapeuty.

Spanie, wstawanie:

– najkorzystniejszą pozycją jest leżenie na plecach, bądź na zdrowym boku

– zaleca się podkładanie pod operowane kolano poduszki, aby było wygodniej. Nie należy jednak zbyt długo pozostawać w takiej pozycji, może bowiem dojść do tzw. przykurczu zgięciowego.

– z łóżka powinno się wstawać po stronie nogi, która była operowana. Cały proces powinien wyglądać następująco:

– należy przesunąć się na brzeg łóżka

– następnie przesunąć operowaną nogę poza łóżko (jednocześnie obracając tułów)

– opuścić zdrową nogę, wspierając się rękami o łóżko unieść tułów i przejść do pozycji siedzącej, po czym postawić nogi na podłodze i powoli wstać.

Ważne! Gdy używany jest balkonik, w żadnym przypadku nie należy podnosić się poprzez przyciąganie się do niego.

Siedzenie:

– powinno się siadać na wysokich krzesłach, aby zbytnio nie zginać stawu kolanowego, który był operowany

– podczas wstawania powinno się przesunąć na brzeg siedziska, po czym cały ciężar ciała przenieść na zdrową nogę.

Ważne! W początkowym okresie pooperacyjnym nie wolno krzyżować nóg oraz zakładać nogi na nogę.

Higiena osobista:

– należy korzystać z prysznica a nie wanny

– w łazience (także w brodziku) powinny być rozłożone maty antypoślizgowe

– do brodzika należy wchodzić zdrową nogą, po czym dostawić nogę operowaną

– w przypadku korzystania z wanny nie wolno w niej siadać (chodzi o to, że w tej pozycji dochodzi do zgięcia stawu kolanowego o 90 stopni). Usiąść można jedynie na stołku, bądź też specjalnie zamontowanej do brzegów wanny ławce

Ważne! Najlepiej jest myć się w pozycji stojącej, ewentualnie usiąść na wysokim krześle.

Ubieranie się:

– w początkowym okresie pooperacyjnym powinno się używać sprzęt wspomagający

– bieliznę oraz spodnie należy zakładać w pozycji siedzącej, zaczynając od nogi operowanej

– ubierając skarpetki, bądź pończochy najlepiej jest korzystać ze specjalnego pomocnika do zakładania skarpet

– buty powinny być najlepiej wsuwane i zalecane jest używanie łyżki do butów o długiej rączce

Ważne! Ubierając się należy unikać przyciągania kolana do tułowia i pochylania się do stóp.

W temacie uprawiania sportów po ednoprotezoplastyce stawu kolanowego, to wskazane jest:

– chodzenie

– nordic walking

– narty biegowe

– bieżnia

Należy zrezygnować ze wszelkich sportów przysparzających duże obciążenia dla stawów kolanowych oraz z tych sportów, w których istnieje ryzyko upadku. Pływanie można rozpocząć dopiero po całkowitym wygojeniu ran pooperacyjnych.

Pacjenci po endoprotezoplastyce stawu kolanowego, którzy jeżdżą samochodem z automatyczną skrzynią biegów, mogą prowadzić już po 4 – 8 tygodniach od przebytego zabiegu.

W przypadku osób posiadających manualną skrzynię biegów, możliwość prowadzenia samochodu zależy od szybkości w jakim następuje powrót pacjenta do pełnej formy.

Powrót do pełnej sprawności po wszczepieniu protezy stawu kolanowego jest procesem wymagającym długotrwałej rehabilitacji i przebiega indywidualnie w stosunku do każdego pacjenta.

Źródła: fizjoklinika.com, J. Kowalczewski „Pierwotna endoprotezoplastyka stawu kolanowego”, Medisfera, wyd.1 2013 rok.